Απολογισμός Ημερίδας – Ανοιχτής Συζήτησης με θέμα:
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΡΥΠΑΣΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ – Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΣΩΠΟΥ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η Ημερίδα – Ανοιχτή Συζήτηση που διοργάνωσε το
Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS και η
Ένωση Ελλήνων Χημικών, σε συνεργασία με το Δίκτυο Πράσινης Χημείας, με θέμα
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΡΥΠΑΣΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ – Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΣΩΠΟΥ, το
Σάββατο 20 Μαρτίου 2010, στα
γραφεία της Ένωσης Ελλήνων Χημικών. Η σοβαρότητα του προβλήματος της χρόνιας ρύπανσης του Ασωπού, σε συνδυασμό με την ευρεία εκπροσώπηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην εκδήλωση, έδωσε το έδαφος για μια ιδιαίτερα ζωντανή και εκτεταμένη ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων σχετικά με τις αναγκαίες δράσεις και πολιτικές για την εξυγίανση της περιοχής, σε συνέχεια των μέτρων που εξήγγειλε το ΥΠΕΚΑ ενάμιση περίπου μήνα πριν.
Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό της Διευθύντριας του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS,
κ. Άννυς Μητροπούλου, η οποία και υπογράμμισε την ανάγκη κατάθεσης ρεαλιστικών προτάσεων από τους ειδικούς για την ταχύτερη δυνατή επίτευξη καλής οικολογικής κατάστασης των υδάτων της περιοχής, τόσο ως άσκηση πίεσης προς την πολιτεία για τήρηση των εξαγγελθέντων χρονοδιαγραμμάτων για την εξυγίανση της περιοχής όσο και ως μια απόπειρα διερεύνησης των καταλληλότερων δυνατών εργαλείων δράσης. Άλλωστε αντίστοιχες πρωτοβουλίες ανοιχτών συζητήσεων αποτελούν εφαρμογή της θεσμοθετημένης, βάσει της Οδηγίας-Πλαίσιο 2000/60 διαβούλευσης, αλλά και ενισχύουν την συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών στην αντιμετώπιση κρίσιμων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων. Χαιρετισμό επίσης απηύθυναν ο Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Χημικών
κ. Γιώργος Αρβανίτης, ο οποίος τόνισε τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει η χημεία και η περιβαλλοντική εκπαίδευση στην αποκατάσταση και προστασία, αντίστοιχα, του περιβάλλοντος, ο Δήμαρχος Οινοφύτων
κ. Γιώργος Θεοδωρόπουλος με παράλληλη αναφορά στις δράσεις του Δήμου Οινοφύτων για την εξυγίανση της περιοχής και τέλος ο Πρόεδρος ΔΣ του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS
κ. Ευάγγελος Κουκιάσας, ο οποίος επεσήμανε ότι το θέμα του Ασωπού αποτελεί μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα, που αφορά όλους μας και όχι μόνο του κατοίκους της Βοιωτίας καθώς απαιτείται εφαρμογή της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας από τη βιομηχανία, ενίσχυση και αποτελεσματική λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών και ιδιαιτέρως εφαρμογή της “περιβαλλοντικής ευθύνης” ώστε η ρύπανση να μην αποτελεί πλέον μια συμφέρουσα επιλογή.
Εν συνεχεία, και στο πλαίσιο της Α’ Συνεδρίας με θέμα
ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ- ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ΥΠΕΚΑ κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη επιχειρώντας μια σύντομη αναδρομή στο χρονικό της ρύπανσης του Ασωπού, τόνισε την ανίχνευση εξασθενούς χρωμίου το 2007 και τη μη σημειακή φύση της ρύπανσης, επεσήμανε την ανάγκη για αληθείς μετρήσεις και αξιόπιστες πιστοποιήσεις περιβαλλοντικής διαχείρισης των βιομηχανιών και δήλωσε ότι η περιοχή σύντομα θα συνδεθεί με το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ για παροχή πόσιμου νερού. Ο κ.
Θανάσης Παντέλογλου, Χημικός-Msc Βιοχημικος Μηχανικός- ΙΤΑΠ, άσκησε δριμεία κριτική στις πολιτικές παραλείψεις των τελευταίων δεκαετιών και στη διαπλοκή που ενισχύει την ανεξέλεγκτη λειτουργία των βιομηχανιών και υπονομεύει την βιώσιμη ανάπτυξη και την δημόσια υγεία. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά «Δεν θέλουμε να κλείσουν εργοστάσια, θέλουμε να είναι καθαρά». Στο πλαίσιο της ίδιας συνεδρίας η Καθηγήτρια ΕΜΠ κ.
Μαρία Λοϊζίδου αναφέρθηκε στην άμεση ανάγκη να σταματήσει η ρύπανση στην περιοχή καθώς και να δημιουργηθεί κεντρική μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων (τόσο οικιακών, όσο και βιομηχανικών), έτσι ώστε το καθαρό νερό να εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα. Η πρώτη ενότητα της Ημερίδας ολοκληρώθηκε με τη τοποθέτηση του Επίκουρου Καθηγητή Χημείας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.
Γιάννη Ζαμπετάκη, ο οποίος παρουσίασε τα αποτελέσματα ερευνών του Πανεπιστημίου Αθηνών για την επιμόλυνση των τροφίμων από ρυπασμένες περιοχές σε βαρέα μέταλλα.
Η δεύτερη συνεδρία της Ημερίδας, με τίτλο
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΚΑΛΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ, ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ξεκίνησε με την παρουσίαση του Καθηγητή Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών και Συντονιστή Δικτύου Πράσινης Χημείας κ.
Κωνσταντίνου Πούλου, στην οποία τονίσθηκε η σημασία υιοθέτησης καινοτόμων τεχνικών Πράσινης Χημείας στην διεργασία των βιομηχανικών αποβλήτων στην περιοχή της Βοιωτίας και η σπουδαιότητα της πρόληψης για την επίτευξη βιώσιμων λύσεων. Ο κ. Πούλος έκανε επίσης λόγο για νέες γεωργικές πρακτικές (νέα φυτοφάρμακα, αξιοποίηση βιομάζας κ.λ.) φιλικές προς το περιβάλλον. Στη συνέχεια ο κ.
Ηλίας Δημητρίου, Υδρογεωλόγος στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων αναφέρθηκε στην κατάσταση των επιφανειακών υδάτων με βάση ευρήματα ερευνητικών προγραμμάτων και τόνισε την συρρίκνωση των δελταϊκών περιοχών λόγω της μείωσης των παροχών από τους ποταμούς αλλά και τις υψηλές συγκεντρώσεις σε θρεπτικά πολλών ποταμών της Ελλάδας. Ακολούθησε η εισήγηση του κ.
Ιωάννη Σιταρά. Ο Πρόεδρος Τμήματος Περιβάλλοντος Ένωσης Ελλήνων Χημικών επεσήμανε την έλλειψη οργανωμένου πλαισίου ελέγχου ποιότητας την επιφανειακών νερών και την απουσία κατάλληλων υποδομών, προσωπικού και εξοπλισμού και τόνισε την σημασία της πρόληψης. Χαρακτήρισε επικίνδυνη την παρουσία εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό και κατέθεσε τις προτάσεις της ΕΕΧ από το 2007 για παρακολούθηση, προστασία και δημιουργία δεικτών. Ο πατήρ
Γιάννης Οικονομίδης υπογράμμισε την σημασία της τήρησης των νόμων και της πολιτικής βούλησης. Η έλλειψή τους απέβη καταστροφική για την περίπτωση του Ασωπού, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της μη λειτουργίας του βιολογικού καθαρισμού παραπλεύρως του Λυκείου Οινοφύτων.
Στην τρίτη και τελευταία ενότητα της Ημερίδας η συζήτηση και οι εισηγήσεις επικεντρώθηκαν σε προτάσεις με στόχο την πολυπόθητη
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ της ευρύτερης περιοχής. Ο κ.
Ευάγγελος Βουδριάς, Καθηγητής Δ.Π.Θ., Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος παρουσίασε δύο τεχνικές απορρύπανσης των υπόγειων νερών από εξασθενές χρώμιο και συνέκρινε διαφορετικές μεθόδους που έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό. Ο Περιβαλλοντολόγος- Ποταμολόγος από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων κ.
Γιώργος Χατζηνικολάου τόνισε την σημασία της αποκατάστασης των ρυπασμένων υδάτων επισημαίνοντας ότι «αποκατάσταση δεν σημαίνει διακοπή της ρύπανσης». Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η αρχή ο «ρυπαίνων πληρώνει» δεν αποτελεί πανάκεια για την προστασία των υδατικών πόρων, η οποία απαιτεί σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισης. Εν συνεχεία ο κ.
Αναστάσιος Ζουμπούλης, Καθηγητής Χημικής & Περιβαλλοντικής Χημείας, Τμήμα Χημείας ΑΠΘ επεσήμανε την ανάγκη προσδιορισμού των σημειακών πηγών ρύπανσης και αυστηρής τήρησης της νομοθεσίας. Μετέφερε την εμπειρία του από την ΒΙΠΕ Θεσσαλονίκης σχετικά με την επεξεργασία των αποβλήτων και τόνισε την ανάγκη των οργανωμένων πάρκων ΒΙΠΕ. Πρότεινε για την περίπτωση του Ασωπού τον καθορισμό χρήσεων γης, την επαναχρησημοποίηση των επεξεργασμένων αποβλήτων και την κατάλληλη αδειοδότηση. Ο Κύκλος των εισηγήσεων ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση του κ.
Μανασσή Μήτρακα, Επίκουρου Καθηγητή Αναλυτικής & Περιβαλλοντικής Χημείας, Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΑΠΘ ο οποίος αρχικά παρουσίασε τα χαρακτηριστικά ποιότητας του νερού και τις μεθόδους επεξεργασίας και αντιμετώπισης βιολογικών προβλημάτων. Εστίασε στις τεχνικές απομάκρυνσης εξασθενούς χρωμίου από το πόσιμο νερό μέσω της διαδικασίας της αναγωγής-ιζηματοποίησης. Παρουσίασε επίσης τις ήδη εν λειτουργία εγκαταστάσεις στην Β. Ελλάδα με πρόταση να δημιουργηθούν αντίστοιχες στην περιοχή του Ασωπού. Τέλος έκανε λόγω για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της αποθήκευσης του νερού στα φράγματα.
Ακολούθησαν δευτερολογίες των εισηγητών, ερωτήσεις και τοποθετήσεις του κοινού και ευρεία συζήτηση πάνω στο κρίσιμο της εξυγίανσης του Ασωπού. Κοινή διαπίστωση ήταν η
οριακή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η περιοχή και η ανάγκη άμεσης εφαρμογής ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης για την εξυγίανσή της. Πιο αναλυτικά και με βάση τις προτάσεις που διατυπώθηκαν στην Ημερίδα – Ανοιχτή Συζήτηση αναγνωρίσθηκε η ανάγκη άμεσης λήψης των παρακάτω μέτρων:
•Άμεση διακοπή της ρύπανσης του Ασωπού από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις και άμεση έναρξη λειτουργίας των βιολογικών καθαρισμών με έξοδα των βιομηχανιών, τα οποία μπορούν να καλυφθούν από τις επιδοτήσεις τις οποίες έχουν ήδη απορροφήσει, σε συνδυασμό με ταυτόχρονες δράσεις αποκατάστασης των ήδη ρυπασμένων νερών και εδαφών
•Κατασκευή και λειτουργία κεντρικής μονάδας βιολογικού καθαρισμού βιομηχανικών αποβλήτων με υπολογιζόμενο κόστος 50 εκ. Ευρω, το οποίο μπορεί να καλυφθεί από τις δημόσιες επενδύσεις. Το κόστος να αναληφθεί από τους μέχρι σήμερα ρυπαντές της περιοχής
•Σύνδεση και παροχή με νερό από την ΕΥΔΑΠ, για την κάλυψη αναγκών όπως: πόση, αγροτικές καλλιέργειες, εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα
•Συνεχής και τακτικός έλεγχος των εφαρμοζόμενων μέτρων από πραγματικά διαπιστευμένα εργαστήρια και φορείς
•Ενίσχυση του ρόλου της τοπικής κοινωνίας σε θέματα διαβούλευσης έτσι ώστε να συμμετέχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων
•Ριζικές αλλαγές των παραγωγικών διαδικασιών και εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών, που πλέον υπάρχουν και μπορούν να εφαρμοστούν
Δείτε αναλυτικά τις παρουσιάσεις των εισηγητών στο
www.medsos.gr
Περισσότερες πληροφορίες
Δημήτρης Κομματάς
Υπεύθυνος Υδατικών Πόρων
Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 210 8228795
